Bevrijd het onderwijs van een symbolische innerlijke gevangenis door mijn VVV-formule

In het onderwijs hebben we de kans om wijsheid tot stand te laten komen bij leerlingen. Door de jaren heen viel het mij op dat in de klassieke manier van onderwijs het de bedoeling is om leerstof over te brengen en vervolgens te toetsen op basis van hetgeen dat is overgebracht. Hierin is er vrij weinig keuzevrijheid! Denk maar aan geschiedenis waarin we vaak de glorieuze overwinnende kant onderwijzen. Niet een idee om leerlingen ook andere invalshoeken te laten zien? Bij vakken zoals maatschappijleer, burgerschap en levensbeschouwing hebben we een waanzinnige kans om casussen voor te leggen en de leerlingen zelf na te laten denken over verschillende invalshoeken (zonder vooraf op te leggen wat goed of fout is). Hierdoor ontstaat wijsheid en ontwikkelt een leerling zich tot een individu die heeft getraind om zelf na te denken i.p.v. een geconditioneerd product te worden van de maatschappij.

1. Veiligheid binnen het onderwijs

Momenteel hebben we te maken met een veranderende, verharde en gepolariseerde samenleving. De hoop tot herstel haal ik uit het onderwijs, de toekomst! Een zieke moeder die vaak opgenomen moest worden en de afwezigheid van een andere ouder in detentie zette mij tot denken aan. Ongewild creëerde ik wijsheid om zelf na te denken. Daarom kijk ik nu het nieuws en zie ik een misdaad met een verdachte of misdadiger. Tegelijkertijd denk ik na over families die dezelfde achtenaam dragen van een verdachte. In wat voor een wereld komen zij terecht? Worden zij beschermd? Maar ook de kant van slachtoffers! Misschien zitten zij wel met vragen over waarom hen dit is overkomen. Met mijn onderneming zie ik vaker voorbeelden van mensen die al deze vragen samen gaan ontdekken om zichzelf te kunnen herstellen. Juist om dit soort leed te voorkomen is het van belang dat we o.a. 25.000 onzichtbare kinderen van gedetineerden gaan zien en vooral wat zij nodig hebben. Ook kinderen willen gezien worden en serieus genomen worden in de uitdagingen in het leven waar zij tegenaan lopen. Gek genoeg is deze boodschap ook al vaker overgebracht door onze kinderombudsman. Veiligheid op scholen creëren we door openheid, eerlijkheid en het bundelen van de krachten en kwaliteiten van pedagogische professionals.

2. Veerkracht binnen het onderwijs

Eerder vertelde ik dat ik mijn veerkracht ontwikkelde met muziek en vooral door de schoonheid van de liefdevolle mensen om mij heen. Laat mij daar een voorbeeld van noemen! Tijdens de detentie van een ouder werd ik door vrijwilligers van Exodus gebracht naar de gevangenis om een ouder te bezoeken. Piet, Loesje en Henk zijn voorbeelden van mensen die leefden vanuit wijsheid! Zij zagen het onzichtbare leed in een leven van armoede, taboe en stigmatisering van buitenaf. Zij durfden voorbij oordeel te kijken! Later bleven zij mij volgen op een afstand. Zij zagen mij opgroeien van een kind vol schaamte tot aan een man met een passie en liefde voor muziek en een missie voor kinderen van gedetineerden. Het leven en streven zonder oordeel, waardoor zij 'de mens achter een gebeurtenis' zagen, ademt als eeuwigheid in mij voort! Van Loesje en Henk ben ik persoonlijk afscheid gaan nemen (tegenwoordig als ambassadeur van Exodus), maar vooral als een dankbaar veerkrachtig mens met de eeuwige boodschap van hen dat in mij voort leeft. Ook wij kunnen in het onderwijs een Piet, Loesje of Henk zijn! Zie talenten! Benadruk ze en doe alles wat je doet met passie, net zoals ik mijn passie in muziek vond!

3. Vrijheid binnen het onderwijs

De grootste schoonheid die we onszelf kunnen gunnen is vrijheid, dan wel een gevoel van vrijheid! Een systematisch en bureaucratisch onderwijs houdt ons weg de passie van het onderwijzen. In het gevangeniswezen valt het mij op dat 'herstelgericht werken' een soort dogma is geworden voor veel personeel. 'Alweer een taak die erbij komt!' 'Alweer extra professionalisering!' 'Alweer een nieuwe taak erbij terwijl ik het al zo druk heb!'. De manier van werken gaat simpelweg over het zien van mensen, mogelijkheden en krachten die door detentie voor de buitenwereld misschien wel verdwenen lijken te zijn. Het herstellen van wat er ooit mis is gegaan in het leven waardoor het tot een misdaad kwam. Het is geen methodiek of een nieuwe systematische maatregel (ook al zou je het wel zo kunnen zien). Het is slechts een hervorming in hoe wij kunnen werken met mensen. Hoe wij de eeuwige adem van Piet, Loesje en Henk bijvoorbeeld kunnen uitademen. Dit geldt ook zeker voor het onderwijs! We kunnen meer vrijheid creëren voor docenten als zij bezig kunnen zijn met het overbrengen van de kern van het onderwijzen, door leerlingen wijsheid over te dragen. Wijsheid om te komen tot de schoonheid van vrijheid door elkaar te zien! Dit is de start van een oplossing naar vrijheid in het onderwijs.